Według danych PFR Ventures, wartość finansowania udzielonego w 2023 r. polskim startupom spadła w porównaniu do 2022 r. aż o 42%, co przełożyło się na inwestycje w 399 spółek w porównaniu do 435 spółek rok wcześniej. W skali globalnej widać podobne spadki.
Ograniczenia aktywności polskich funduszy venture capital możemy spodziewać się jeszcze przez co najmniej kilka miesięcy. W drugiej połowie roku sytuacja na rynku może ulec dynamicznej zmianie, do tego czasu należy jednak być przygotowanym na to, że pozyskanie zastrzyku kapitału z zewnątrz będzie utrudnione.
Przygotowaliśmy więc przewodnik-checklistę dla founderów i zarządzających startupami, które odczuwają presję kryzysu i chcą lepiej zarządzać swoimi finansami. To zestaw prostych wskazówek i działań, które mogą ułatwić utrzymanie satysfakcjonującego tempa rozwoju.
Warto je podjąć gdy widzimy, że wzrost projektu spowalnia lub wracać do nich kontrolnie co jakiś czas, aby upewnić się, że rozwijamy go w możliwie najbardziej efektywny sposób.
[Chcesz mieć checklistę zawsze pod ręką? Pobierz ją tutaj.]
Jak lepiej zarządzać finansami startupu w trudnych kapitałowo czasach? Zwróć uwagę na te 9 obszarów w Twojej organizacji:
📋 Zrewiduj plan biznesowy i model finansowy
- Skoncentruj swoją uwagę, pracę i środki na tych aspektach biznesu, które generują wartość i dochód.
- Zidentyfikuj obszary, w których można zmniejszyć koszty bez szkody dla głównych funkcji i procesów.
- Przygotuj kilka scenariuszy finansowych, również pesymistycznych, aby lepiej zrozumieć potencjalne wyzwania i działania obronne.
- Określ minimalny poziom przychodów i maksymalny poziom kosztów niezbędny do realizacji planów i jak powinny wzrosnąć przychody i/lub spaść koszty, aby biznes przetrwał. Zastanów się czy osiągnięcie takich wyników jest realne i w jaki sposób.
- Zbadaj wszystkie produkty i linie biznesowe pod względem ich wkładu w masę marży generowanej przez spółkę. Sprawdź, czy wszystkie kontrybuują do biznesu dostateczny poziom masy marży, uzasadniający ich kontynuację. Jeśli nie – rozważ ich zamknięcie lub sprzedaż.
💸 Sprawdź, czy wydajesz pieniądze mądrze
- Przejrzyj wszystkie bieżące i planowane wydatki, aby zidentyfikować możliwości do cięć lub odroczenia.
- Przeanalizuj warunki umów z dostawcami i wynajmującymi i zastanów się, czy jest przestrzeń na ich renegocjację.
- Zminimalizuj wydatki na marketing, koncentrując się na kanałach najbardziej efektywnych pod względem ROI i ograniczając wydatki na kanały nierentowne.
- Pomyśl o tańszych alternatywach dla stosowanych przez Ciebie rozwiązań – np. zmiana dostawcy usług lub outsourcing.
- Pomyśl, czy w pełni wykorzystujesz wykupione licencje na oprogramowanie – może okazać się, że jakieś narzędzie jest kompletnie nieużywane albo że tańszy plan będzie wystarczający dla potrzeb zespołu.
- Rozważ, czy realizowane projekty rozwojowe przyczynią się w widocznej perspektywie czasowej do poprawy sytuacji finansowej spółki.
🔄 Skoncentruj się na przepływach pieniężnych
- Monitoruj przepływy pieniężne, aby mieć pewność, że firma ma wystarczającą płynność na pokrycie bieżących zobowiązań.
- Przyspiesz inkaso należności i przyjrzyj się procesom i terminom płatności zobowiązań w umowach z dostawcami: czy zobowiązania i nie są opłacane ze zbyt dużym zapasem czasowym przed terminem? Czy jest możliwość renegocjacji terminów płatności? Czy na rynku są dostawcy oferujący dłuższe terminy płatności?
🧩 Dostosuj produkty i usługi do aktualnej sytuacji
- Dostosowuj ofertę na bieżąco do zmieniających się potrzeb klientów.
- Rozważ wprowadzenie bardziej elastycznych modeli cenowych lub promocji, które mogą przyciągnąć klientów mimo trudności ekonomicznych.
- Rozważ, czy na podstawie posiadanego know-how i istniejących produktów możesz szybko wdrożyć nowe produkty, które przyniosą przychód, np. okrojona (i przez to odpowiednio tańsza) wersja dotychczasowego produktu, marketplace rozwiązań współpracujących, produkt uzupełniający.
🤝 Zachowaj bliskie relacje z klientami i dostawcami
- Komunikuj się regularnie z kluczowymi partnerami. Rozmawiaj z nimi o rozwiązaniach obniżających koszty lub w inny sposób ułatwiających działalność w trudnych czasach.Szukaj wspólnych rozwiązań, które mogą przynieść korzyści obu stronom.
- Monitoruj i analizuj zmiany w potrzebach i preferencjach klientów, w szczególności w kontekście trudności na rynku i ich wpływu na zachowania klientów.
- Monitoruj powody, dla których straceni lub nie pozyskani klienci wybrali rozwiązania konkurencyjne.
👨🚀 Poświęć uwagę talentom w swojej organizacji
- Dbaj o kluczowych pracowników, którzy są niezbędni dla działania firmy.
- Rozważ elastyczne formy pracy lub tymczasowe obniżki wynagrodzeń, aby uniknąć zwolnień.
- Zweryfikuj zadania, odpowiedzialność i efektywność wszystkich pracowników, by ustalić kształt zespołu niezbędnego do realizacji ustalonego planu.
- Wyznaczaj pracownikom cele i zadania. Nie zapominaj o tym, aby regularnie weryfikować ich realizację.
💰 Eksploruj alternatywne źródła finansowania
- Pamiętaj o różnych możliwościach i formach finansowania, takich jak finansowanie dłużne, crowdfunding, dotacje rządowe, revenue-based financing lub wsparcie od aniołów biznesu.
- Bądź otwarty na strategiczne partnerstwa lub fuzje, które mogą zapewnić dostęp do nowych zasobów finansowych i rynków.
- Zweryfikuj z funduszami inwestycyjnymi i innymi potencjalnymi inwestorami, jakie kryteria musi spełnić Twój startup, aby móc liczyć na nową rundę inwestycyjną. Uwzględnij je w swoich planach biznesowych i finansowych.
🦾 Wykorzystaj technologię do zwiększenia efektywności
- Rozważ, w których obszarach działania Twojego biznesu sztuczna inteligencja mogłaby zwiększyć efektywność i obniżyć koszty.
- Tam, gdzie to możliwe zautomatyzuj procesy biznesowe, aby zmniejszyć koszty operacyjne.
🧘♀️ Buduj odporność i elastyczność organizacji
- Rozwijaj kulturę organizacyjną, która uczy i wspiera umiejętność adaptacji do zmian i innowacyjność.
- Bądź gotowy do szybkiego dostosowywania strategii i planów działania do zmieniających się warunków rynkowych.
Podoba Ci się ta checklista? Zaobserwuj nasz profil na LinkedIn po więcej!
Szukasz finansowania? Chcesz porozmawiać na inny temat? Napisz do nas.